Author |
Colin McEvedy |
Title |
Yakınçağ Tarih Atlası: 1815'ten 2000'e Avrupa |
Original title |
The New Penguin Atlas of Recent History Europe Since 1815 |
Edition |
Ikinci Basim, Eylül 2005 |
Publisher |
Sabancı Üniversitesi Yayınları |
ISBN |
975-8362-31-3 |
Call No |
G1797.21.S1 M34 2003 |
Yayıncının Notu | [IV] |
Giriş | 1 |
1 Ocak 1848 | 3 |
1848'de Almanya | 6 |
1848'de Nüfus | 8 |
1848'de Kentleşme | 10 |
27 Temmuz 1848 | 1 |
30 Nisan 1849 | 14 |
31 Aralık 1854 | 16 |
30 Nisan 1849 | 14 |
31 Aralık 1854 | 16 |
24 Haziran 1859 | 18 |
18 Eylül 1860 | 20 |
19 Temmuz 1870 | 22 |
Fransa-Prusya Savaşı: Açılış Evresi | 26 |
Fransa-Prusya Savaşı: Sonuç Evresi | 28 |
1871'de Kentleşme | 30 |
1871'de Nüfus | 32 |
31 Aralık 1878 | 34 |
31 Aralık 1885 | 36 |
31 Aralık 1910 | 38 |
1910'Da Kentleşme | 40 |
1910'Da Nüfus | 42 |
28 Haziran 1914 | 44 |
1914'te Batı Cephesi | 46 |
31 Aralık 1914 | 50 |
31 Aralık 1915 | 52 |
31 Aralık 1916 | 54 |
30 Kasım 1917 | 56 |
1 Haziran 1918 | 58 |
1 Kasım 1918 | 60 |
15 Ekim 1919 | 62 |
31 Aralık 1921 | 64 |
1930'da Nüfus | 66 |
1937'de Kentleşme | 68 |
31 Aralık 1938 | 70 |
17 Eylül 1939 | 72 |
30 Haziran 1940 | 74 |
5 Aralık 1941 | 76 |
1 Mayıs 1942 | 76 |
1942'de Rus Cephesi | 80 |
13 Temmuz 1943 | 82 |
4 Temmuz 1944 | 84 |
Soykırım | 86 |
20 Ağustos 1944 | 88 |
1945'te Nazi Almanyası | 90 |
1 Ocak 1953 | 92 |
31 Aralık 1967 | 94 |
31 Aralık 1991 | 96 |
1 Ocak 2000 | 98 |
2000'de Nüfus | 100 |
2000'de Kentleşme | 102 |
Dizin | 104 |
Yayıncının Notu
Yakınçağ Tarih Atlası, Avrupa'nın 1815-2000 yılları arasındaki dönemini ele alıyor. Napoléon savaşlarının ardından gelen barış döneminin sonunda, Alman ve İtalyan milliyetçiliğinin uyanışı ile başlayan kitap, güncelleştirilmiş son baskısında SSCB'nin dağılması ile AB'nin genişleme süreci de dahil olmak üzere yeni bin yıla kadar uzanıyor.
Colin McEvedy'nin hazırladığı tarih atlasının dizisinin tüm çağları konu alan dört cildi arasında, güncelliği nedeniyle ilk olarak Yakınçağ Tarih Atlası yayımlandı. Dizinin Modernçağ cildi ise coğrafi keşifler ile başlayıp Fransız Devrimi ile Napoléon savaşlarını da kapsayan dönemi konualıyor. Dizi, Ortaçağ ve Ilkçag ciltleriyle dört kitap halinede tamamlanıyor.
Kitapta, her haritanın bir metne karşılık gelmesi ve herbirine bir tarih düşülmüş olması ilk gözlenecek özelliktir. Metin, kendi içinde bütünlük gösterir ve kesintisizdir. Haritalarda kullanılan özel işaretler, metinde veya harita anahtarında açıklanıyor; baz işaretler ise anlatıyı yansıtan simgelerdir. Öreneğin "1 Kasım 1918" başlıklı haritadaki siyah bayraklar, dağılan Habsburg İmparatorluğu'nun etnik-siyasi unsurlarını gösteriyor. Başka bir örnek; "5 Aralık 1941" haritasında Rus cephesindeki Alman orduları kendilerini komuta eden generallerin adlarıyla, bu orduların harekatı da oklarla gösterilmiştir. Aynı haritada aynı ordular kısaltmalarla da gösterilmiştir. Harita anahtarında bu kısaltmaların savaşın daha ileri bir aşamasındaki ordu konum ve harekâtını gösterdiği belirtilmiştir.
Haritaların basit dilinin anahtarını "Giriş" bölümünde açıklamalar veriyor; bu nedenle giriş bölümünün, metin ve haritalardan önce okunması önem taşıyor. Nüfus haritalarında verilen sayıların değerlendirilmesinde, dikkat edilecek bir husus var. Bu haritalarda nüfus hem hükümran devletlerin uyruğu olarak, hem de küçük ya da büyük etnik azınlıklar olarak sayıya dökülmüş; etnik unsurların nüfusu, uyruğu oldukları devletin toplam nüfusuna dahil edilmiştir.
Ingilizce metinde, yer ve kisi adlari Ingilizcede kullaildigi sekilde verilmistir. Örnegin, Piemonte-Sardinya Krali Carlo Alberto "Charles Albert" biçiminde, Prusya Krali Friedrich "Frederick" biçiminde yazilmistir. Bu adlarin yaziminda, Anayayincilik'in yayimladigi AnaBritannica (1992) temel alindi. Bölge, yer, sehir adlarinin yaziminda, Türkçe kullanimda yerlesmis karsiligi bulunan adlar korundu; digerlerinde ise genellikle söz konusu adin ait oldugu dildeki yazimi kullanildi. Bu konuda da genellikle AnaBritannica'ya basvuruldu; AnaBritannica'nin yetmedigi durumlarda, Meydan Larousse ve Islam Ansiklopedisi'nden yararlanildi.
Metnin akışı içinde göze çarpan yabancı dildeki birkaç sözcük ve ifade, doğrudan Türkçeleştirilmek yerine aynen korundu, anlamları köşeli parantez içinde verildi.
Yakınçağ Tarih Atlası, Avrupa'nın 1815'ten 2000'e kadar uzanan dönemini kapsıyor. Kitap, zamandizinsel sırayla birbirini izleyen elli başlık altındaki haritalar ve okuyucuyu kolayca kavrayan anlatısıyla, Avrupa'nın yakın tarihi konusunda önemli bir kaynak niteliğinde. Kitabın çerçevesini oluşturan temel harita, Kıta Avrupası ile Kuzey Avrupa'nın yanı sıra Ortadoğu ve Kuzey Afrika'yı içeriyor. Bu haritanın değişik uygulamalarında, önemli siyasi-askeri gelişmeler bağlamında nüfus artışı, nüfus yapısı, kentleşme ve sanayileşmeye ilişkin veriler de coğrafi anlatıma dökülüyor. Dört cilt halinde hazırlanan bu dizi, Modernçağ, Ortaçağ, İlkçağ ciltleri ile tamamlanıyor.